Um starfsmatskerfið

Ný heimasíða starfsmatsins er starfsmat.is

Hvað er starfsmat?

Starfsmati er ætlað að leggja kerfisbundið mat á innihald og einkenni starfa.  Með starfsmati skapast þannig hlutlæg viðmið sem hægt er að nýta við uppröðun á mismunandi störfum eftir innihaldi þeirra.  Með því að raða störfum eftir niðurstöðum starfsmats eru forsendur launaákvarðana gerðar sýnilegri og rökstuðningur þeirra verður skýrari.
 
Mikilvægt er að hafa í huga að starfsmat metur aðeins störf en ekki einstaklingsbundna hæfni starfsmanna.  Með öðrum orðum þá er lagt mat á það hvaða kröfur eru gerðar til starfsmanns í tilteknu starfi.  Ekki er lagt mat á einstaklingsbundna hæfni jafnvel þó umfram hæfni eða hæfileikar hafi bein eða óbein áhrif á frammistöðu í starfi.  Einstaklingsbundin hæfni er til dæmis mæld með frammistöðu- eða hæfnismati.

Starfsmat þarf að ná yfir alla þætti sem einkenna þau störf sem matinu er ætlað að meta.  Þá þarf starfsmat einnig að vera réttmætt og áreiðanlegt en í því felst að matið mæli í raun það sem því er ætlað að mæla og gefi sömu/sambærilega niðurstöðu þegar sömu/sambærileg störf eru metin. 

  

Uppbygging starsmatskerfisins SAMSTARF

Starfsmatinu er skipt niður í fjóra meginþætti og þrettán undirþætti: 

I. Hæfni, vægi 38,4%

1. Þekking og reynsla - 8 þrep ( Knowledge)
2. Hugræn færni  - 6 þrep ( Mental Skills)
3. Samskipta- og tjáskiptafærni - 6 þrep ( Interpersonal Skills)
4. Líkamleg færni - 5 þrep ( Physical Skills)

II. Álag, vægi 25,4%

5. Frumkvæði og sjálfstæði - 8 þrep ( Initiative and Independence)
6. Líkamlegt álag  - 5 þrep ( Physical Demands)
7. Hugrænar kröfur - 5 þrep ( Mental Demands)
8. Tilfinningalegt álag - 5 þrep ( Emotional Demands)

III. Ábyrgð, vægi 31,2%

9. Ábyrgð á fólki - 6 þrep ( Responsibility for People)
10. Ábyrgð á verkstjórn, leiðsögn o.fl. - 6 þrep ( Responsibility for Supervision)
11. Ábyrgð á fjármálum - 6 þrep ( Responsibility for Financial Resources)
12. Ábyrgð á búnaði, tækjum og mannvirkjum - 6 þrep ( Responsibility for Physical Resources)

IV. Vinnuaðstæður, vægi 5%

13. Vinnuaðstæður - 5 þrep ( Working conditions)

 

Hverjum undirþætti er skipt niður í 5 til 8 þrep en alls eru 77 þrep í kerfinu.  Þrepin eru notuð til þess að aðgreina mismunandi kröfur í starfi á hverjum þætti fyrir sig.  Eftir því sem kröfur í starfi aukast þeim hærra þrep er gefið á tilteknum þætti.  Hvert þrep gefur síðan tiltekinn stigafjölda og samanlögð stig á öllum þáttum gefa endanlega stigatölu fyrir tiltekið starf. 

Stigadreifing kerfisins er 163 til 1000 stig.  Ef stig fyrir neðsta þrep á öllum þáttum er lögð saman eru það 163 stig og ef stig á öllum efstu þrepum kerfisins eru lögð saman eru það 1000 stig.  Ekkert starf er á neðsta eða efsta þrepi í öllum þáttum.  Starfsmatsniðurstöður dreifast jafnan á bilinu 250 til 750 stig.

Starfsmatskerfið inniheldur alls 677 spurningar.  Fjöldi mögulegra svarmöguleika er á bilinu 2 til 8, mismunandi eftir eðli spurninga.   

 

Fræðslubæklingur um starfsmat
Þegar starfsmatið var innleitt var gefinn út fræðslubæklingur um starfsmatið  í  október 2003 (pdf-skjal).