Samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra hefur veitt landshlutasamtökum sveitarfélaga níu verkefnastyrki á grundvelli stefnumótandi byggðaáætlunar fyrir árin 2018-2024. Þetta er í fyrsta sinn sem framlög úr byggðaáætlun eru sett í samkeppnispott og þeim úthlutað að fengnum umsóknum. Stendur til að fjölga slíkum samkeppnispottum jafnt og þétt á næstunni, að sögn Sigurðar Ing Jóhannssonar, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra.
Samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra hefur veitt landshlutasamtökum sveitarfélaga níu verkefnastyrki á grundvelli stefnumótandi byggðaáætlunar fyrir árin 2018-2024.
Þetta er í fyrsta sinn sem framlögum úr byggðaáætlun er úthlutað að fengnum umsóknum og stendur til, að sögn Sigurðar Ing Jóhannssonar, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra, að fjölga slíkum samkeppnispottum jafnt og þétt á næstunni.
Úthlutað var vegna ársins 2018 samtals 120 m.kr. Alls bárust 26 styrkumsóknir og nam samanlögð fjárhæð þeirra 441 m.kr. Framlögum til sértækra verkefna sóknaráætlanasvæða er ætlað að tengja sóknaráætlanir landshluta við byggðaáætlun og færa heimafólki aukna ábyrgð á ráðstöfun fjármuna. Áhersla er lögð á að styrkja svæði sem glíma við langvarandi fólksfækkun, atvinnuleysi og einhæft atvinnulíf.
Eftirtalin verkefni hlutu styrk:
Innviðauppbygging vegna gagnavers á Blönduósi
Samtök sveitarfélaga á Norðurlandi vestra fá styrk til að byggja þarf upp innviði vegna fyrirhugaðs gagnavers BDC við Blönduós. Gera þarf götur og lýsingu, leggja rafmagn, vatns- og fráveitulagnir o.fl. Með verkefninu skapast 20-30 störf í fyrsta áfanga. Verkefnið er styrkt um 20.000.000 kr. árið 2018 en fær einnig 25 milljónir á ári næstu þrjú ár á eftir.
Vínlandssetur í Dalabyggð
Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi hljóta styrk til að byggja upp Vínlandssetur í Dalabyggð. Með því skapast valkostur í ferðaþjónustu sem getur orðið drifkraftur í frekari uppbyggingu á svæðinu. Styrkurinn nýtist til að ljúka lagfæringum á húsnæði, viðbyggingu á veitingaaðstöðu og til að hanna sýningar. (Kr. 15.000.000)
Gestastofa Snæfellsness
Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi fær styrk til að efla Gestastofu Snæfellsness.
Gestastofan gegnir lykilhlutverki við eflingu ferðaþjónustu á sunnanverðu nesinu. Þar verður miðlað upplýsingum og þekkingu um svæðið til ferðamanna. Styrkurinn nýtist til endurbóta á húsnæði og lagfæringa á umhverfi þess. (Kr. 15.000.000)
Aðgerðaáætlun um sjálfbæra lýðfræðilega þróun miðsvæðisins
Samtök sveitarfélaga á Suðurlandi hlýtur styrk til að gera aðgerðaáætlun um sjálfbæra lýðfræðilega þróun miðsvæðis Suðurlands. Á miðsvæðinu er mikil íbúafjölgun vegna fjölgunar erlendra ríkisborgara. Á svæðinu er mikil íbúavelta, lág laun og einhæfni atvinnulífs. Unnin verður rannsókn, móttökuáætlun fyrir útlendinga, markaðsgreining og verkefnisáætlun. Markmiðið er að efla samfélagslega sjálfbærni svæðisins. (Kr. 13.500.000)
Nýsköpunar- og samfélagsmiðstöðvar á Vestfjörðum
Fjórðungssamband Vestfirðinga fær styrk til að setja á fót nýsköpunar- og samfélagsmiðstöðvar í þéttbýliskjörnum þar sem slíkt er ekki til staðar. Slíkar miðstöðvar verði vettvangur þjónustu, sköpunar og frumkvöðlastarfs og að þeim standi sveitarfélög, landshlutasamtök, fyrirtæki og einstaklingar. Styrkurinn nýtist til að standa undir rekstri þessara stöðva og til starfs verkefnisstjóra. (Kr. 15.000.000)
Menningarbærinn Seyðisfjörður – stuðningur við faglegt starf
Samtök sveitarfélaga á Austurland hljóta styrk til að efla Seyðisfjörð sem menningarbæ. Styrkurinn nýtist til rekstrar og endurbóta á húsnæði og rennur hann til húsnæðis Skaftfells og LungA, 7,5 mkr. hvora stofnun. (Smt. kr. 15.000.000)
Stórskipahöfn í Finnafirði
Eyþing fær styrk til að stofna félög um reksturinn í eigu sveitarfélaga og þróunarfélag sem sér um kynningu og markaðssetningu í samstarfi við Bremenport í Þýskalandi. Styrkurinn nýtist til að halda áfram nauðsynlegri undirbúningsvinnu vegna þessa. (Kr. 18.000.000)
Framleiðsla rafmagns með lághitavatni úr borholu Æ3 við Skógarlón í Öxarfirði
Eyþing hlýtur styrk til að setja upp varmarafal (ORC) til að framleiða rafmagn með lághita sem þýðir hagkvæmari kæling og betri endingu veitukerfa. Vatnið úr borholunni er nú 116°C og það verður að kæla inn á veituna. Styrkurinn fer í að velja lausnir, hanna aðstöðu, setja upp varmarafal og kerfi og koma á samstarfi. (Kr. 10.500.00 skiptast jafnt á þrjú ár eða kr 3.500.000 á ári)
Sköpunarmiðstöðin á Stöðvarfirði
Samtök sveitarfélaga á Austurlandi hlýtur styrk fyrir tilraunaverkefni um byggðaþróun á sviði menningar, menntunar og atvinnusköpunar. Sköpunarmiðstöðin er tilraunaverkefni á sviði menningar, menntunar og atvinnusköpunar. Ráðast þarf í endurbætur á húsnæðinu og nýtist styrkurinn til þessa þáttar. (Kr. 5.000.000)
Þriggja manna valnefnd fór yfir umsóknir og gerði tillögur til ráðherra. Byggðastofnun annast umsýslu verkefnastyrkjanna. Nefndina skipuðu Stefanía Traustadóttir, sérfræðingur í samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytinu og var hún jafnframt formaður, Elín Gróa Karlsdóttir, verkefnisstjóri hjá Nýsköpunarmiðstöð Íslands og Magnús Karel Hannesson, fv. starfsmaður Sambands íslenskra sveitarfélaga. Þá störfuðu með valnefndinni Jóhanna Sigurjónsdóttir, sérfræðingur í samgöngu- og sveitarstjóranrráðuneyti og Sigríður K. Þorgrímsdóttir sérfræðingur hjá Byggðastofnun. Á meðal þess sem litið var til við úthlutun var íbúaþróun, samsetning atvinnulífs og atvinnustig og meðaltekjur.
Skipun valnefndar og mat umsókna voru í samræmi við reglur um úthlutun samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra á framlögum sem veitt eru á grundvelli stefnumótandi byggðaáætlunar fyrir árin 2018-2024.
Ljósmynd (visir.is): Frá úthlutun verkefnastyrkjanna. Sigðurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og svietarstjórnarráðherra ásamt fulltrúum landshlutasamtaka og starfsmönnum í ráðuneytinu.